Η 10η Οκτωβρίου, Παγκόσμια Ημέρα Ψυχικής Υγείας, μας υπενθυμίζει ότι η ψυχική υγεία είναι καθολικό δικαίωμα και θεμέλιος λίθος της δημόσιας υγείας. Το φετινό παγκόσμιο θέμα «Πρόσβαση σε υπηρεσίες – Ψυχική υγεία σε καταστάσεις κρίσης και έκτακτης ανάγκης» αναδεικνύει την ανάγκη να διασφαλιστεί η συνεχιζόμενη, έγκαιρη και ποιοτική παροχή ψυχοκοινωνικής φροντίδας πριν, κατά τη διάρκεια και μετά από καταστάσεις κρίσης.
Σε περιόδους έκτακτων αναγκών — φυσικών καταστροφών, μαζικών μετακινήσεων, υγειονομικών ή οικονομικών κρίσεων — οι ψυχικές ανάγκες του πληθυσμού αυξάνονται και μεταβάλλονται. Γι’ αυτό η οργάνωση υπηρεσιών, η ευελιξία στην πρόσβαση (συμπεριλαμβανομένων υπηρεσιών τηλεψυχικής υγείας και κινητών μονάδων), καθώς και η διασύνδεση μεταξύ νοσοκομειακών δομών, πρωτοβάθμιας φροντίδας, τοπικών φορέων και κοινωνικών υπηρεσιών είναι ουσιαστικής σημασίας.
Οι επαγγελματίες ψυχικής υγείας που στελεχώνουν αυτές τις δομές χρειάζονται συστηματική εκπαίδευση στην αντιμετώπιση κρίσεων, τακτική επιστημονική εποπτεία και μέτρα προστασίας από την επαγγελματική εξουθένωση, ώστε να μπορούν να παρέχουν σταθερή, ασφαλή και υψηλής ποιότητας φροντίδα.
Η τεκμηριωμένη ενημέρωση του κοινού, η άρση του στίγματος και η προώθηση απλών, κατανοητών μηνυμάτων για το πότε και πώς ζητείται βοήθεια είναι απαραίτητες προϋποθέσεις ώστε οι πολίτες να αναγνωρίζουν πρώιμα συμπτώματα και να απευθύνονται στους κατάλληλους φορείς.
Για να στηριχθούν όμως τέτοιες πολιτικές απαιτείται η συλλογή αξιόπιστων δεδομένων, η αξιολόγηση παρεμβάσεων και η δημιουργία μακροπρόθεσμων στρατηγικών χρηματοδότησης που θα εξασφαλίζουν τη συνέχεια των υπηρεσιών και την προσβασιμότητά τους σε όλους τους πολίτες — και ειδικά στις πιο ευάλωτες ομάδες.
Ο Σύλλογός μας καλεί τους φορείς υγείας, τις τοπικές αρχές και τους κοινωνικούς φορείς να ενισχύσουν τα δίκτυα ψυχοκοινωνικής στήριξης, να σχεδιάσουν πρακτικές εφεδρείας και να συνεργαστούν για στοχευμένες παρεμβάσεις στις περιοχές με αυξημένες ανάγκες.
Απευθυνόμαστε επίσης σε κάθε άνθρωπο που σήμερα διστάζει: η αναζήτηση ψυχολογικής στήριξης αποτελεί πράξη φροντίδας και θάρρους, δεν είναι ένδειξη αδυναμίας.
Ως Διοικητικό Συμβούλιο του Πανελληνίου Συλλόγου Νοσοκομειακών Ψυχολόγων, δεσμευόμαστε να εργαστούμε με επιστημονικό ήθος, υπευθυνότητα και συνέπεια, ώστε η ψυχική υγεία να ενταχθεί στον πυρήνα των πολιτικών δημόσιας υγείας και να γίνει προσιτή σε όλους, σε κάθε περίσταση.
Στην Παγκόσμια Ημέρα Ψυχικής Υγείας, ας θυμηθούμε ότι πίσω από κάθε δείκτη βρίσκεται μια ανθρώπινη ζωή, μια ιστορία και μια ψυχή που αξίζει κατανόηση, αξιοπρέπεια και φροντίδα. Κανείς δεν πρέπει να μένει μόνος του στην κρίση ή στη σιωπή. Αυτή είναι η υπόσχεσή μας και η επιστημονική μας ευθύνη.
